Page 6 - Kranen-Zorginstellingen-Rusthuizen

/ Beheren van de bacteriegroei

Ontwikkelingsfasen van BIOFILM BEHEREN LEGIONELLA
de biofilm op een oppervlak

De biofilm is van nature aanwezig in de kranen en Deze bacterie ontwikkelt zich in zoet water
de leidingen. Het is een geheel van micro-organismen en kunstmatige wateromgevingen.
(bacteriën, algen, paddenstoelen, ...) dat zich aan elkaar De legionellabacterie heeft 2 elementen nodig
en aan een oppervlak in contact met water vasthecht. voor een optimale ontwikkeling:
Het wordt gekenmerkt wordt door het afscheiden - water aan een temperatuur tussen 25°C en 45°C.
van een klevende en beschermende materie (slijm). - stilstaand water in aanwezigheid van andere
Talrijke studies tonen aan dat de biofilm zich micro-organismen die de voedingsstoffen
systematisch na enkele weken of maanden kunnen aanleveren die zijn metabolisme
1: Vasthechten van de cellen ontwikkelt in de kraan en de leidingen, 1.328 niet kan produceren, naast kalk of
ongeacht het gebruikte materiaal legionella- corrosie elementen.
(koper, C-PVS, rvs, Polypropyleen, ...), besmettingen De besmetting gebeurt via de
zelfs bij biocide materialen. luchtwegen (inademing van
in Frankrijk verontreinigd water dat zich verspreidt
99,5 % van de bacteriën aanwezig in Bron: Cijfers 2020, via aerosolen) en kan een ernstige
Frans Nationaal
de installatie, zitten in de biofilm, waar ze Gezondheidsinstituut longinfectie veroorzaken: legionellose,
een gunstige omgeving vinden voor hun of ook gekend als de veteranenziekte.
ontwikkeling (water, temperatuur, voeding, ...).
Bij ideale omstandigheden zullen deze bacteriën
zich vermenigvuldigen en aggregaten vormen die CONTROLENIVEAU
2: Onomkeerbaar vasthechten zich gemakkelijk kunnen loskoppelen VOOR LEGIONELLA
van de cellen en het volledige netwerk kunnen besmetten.
Biofilm is onmogelijk uit te roeien, maar zijn groei Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, België,
kan wel gecontroleerd worden. Nederland, ... Elk Europees land heeft een eigen
regelgeving betreffende het monitoren van de
Bacteriën in de BIOFILM BIOFILM Vrije bacteriën bacteriologische kwaliteit van het waternet.
99,5 % 0,5 %
Deze voorschriften hebben een gemeenschappelijke
basis (kringlopen, temperatuur van het warm water,
enz.) maar ze hebben ook specifieke aspecten die
andere landen kunnen inspireren.

3: Ontwikkeling I van de biofilm In de meeste Europese landen is het verplicht de
bacteriologische kwaliteit van het water in het net te
controleren, door regelmatig monsters af te nemen
en analyses uit te voeren. Echter, de voorwaarden
STRIJDEN TEGEN BACTERIËN waarop dit toezicht dient te gebeuren en de opvolging
GEKOPPELD AAN WATER van de resultaten verschillen.

Het beheren van de bacteriegroei in zorginstellingen In Frankrijk is de controle op legionella verplicht.
dient prioritair te zijn, omdat hier een groot aantal Het Besluit van 1 februari 2010 definieert drie
kiemhaarden zoals virussen en bacteriën gehuisvest controleniveaus en protocollen voor bemonstering.
worden. Sinds 1 januari 2012, is het verplicht in elk type publiek
Twee categorieën water gerelateerde bacteriën zijn gebouw dit toezicht te houden.
4: Ontwikkeling II van de biofilm Duitsland en België passen dezelfde streefwaarden
verantwoordelijk voor zorginfecties:
- de bacteriën in het net die water nodig hebben toe als Frankrijk, terwijl het Verenigd Koninkrijk en
om zich te ontwikkelen: Legionella spp. Nederland strenger zijn: bijkomende tests worden
- de bacteriën aan het tappunt (kraan) die zich uitgevoerd wanneer waarden van meer dan
ontwikkelen bij contact met water en lucht: 100 Kolonie Vormende Eenheden per liter (K.V.E./L)
Pseudomonas aeruginosa, Mycobacterium Avium, worden gemeten en curatieve maatregelen worden
opgestart vanaf 1.000 K.V.E./L.
Mycobacterium Xenopi, ...
Doordat beide types bacteriën zeer verschillend zijn,
moet het bacteriologisch toezicht aangepast worden.
Controleniveau voor Legionella spp.:

5: Cellulaire verspreiding Streefwaarde < 1.000 K.V.E./L

Bron: Chinks in the Armor Alarmniveau > 1.000 K.V.E./L
of Bacterial biofilms Monroe
D PLoS Biology Vol. 5, No. 11, Onaanvaardbaar niveau 10.000 K.V.E./L
e307 doi: 10.1371/journal.
pbio.0050307/D. Davis. K.V.E./L: Kolonie Vormende Eenheid/Liter (Franse regelgeving)
Voor patiënten met een verhoogd risico (ernstig
immuundeficiënte patiënten) dient men voortdurend
te streven naar kraantjeswater vrij van Legionella spp.
(< 250 K.V.E./L).

4 Ziekenhuis oplossingen