Gewapend tegen ziekenhuisbacteriën

Maart 2013

De ontwikkeling van bacteriën en de kwaliteit van het water beheren, is essentieel om het aantal infecties met ziekenhuisbacteriën te verminderen. Naast Legionella eist ook Pseudomonas aeruginosa onze aandacht op. Kranen met een speciaal bestudeerd ontwerp worden gebruikt in de ziekenhuizen om de verspreiding van deze pathogene dragers tegen te gaan.

De biofilm ontwikkelt zich als vanzelfsprekend in de kranen en de leidingen en bevat 99,5% van de bacteriën die aanwezig zijn in sanitaire installaties. Gezien het onmogelijk is de biofilm uit te roeien, is het noodzakelijk deze te beheersen om zo de ontwikkeling van bacteriën te beperken. Men dient te voorkomen dat deze bacteriën zich te veel vermenigvuldigen en aggregaten vormen die zich makkelijk kunnen loskoppelen. Bij het openen van de kraan kunnen deze aggregaten zich verspreiden in de lucht in de vorm van microdruppels (aerosols).

Voor kwetsbare personen, en met name voor personen met een verzwakt immuniteitssysteem, kan het contact met bepaalde microorganismen leiden tot infecties. De bacteriën gekoppeld aan water, worden verantwoordelijk geacht voor ongeveer 30% van de ziekenhuisinfecties. Het beheren van de ontwikkeling van bacteriën in de sanitaire installaties is vandaag dan ook een belangrijke prioriteit in de zorginstellingen.

Wanted : Legionella en Pseudomonas

Alle openbare gebouwen in de Benelux zijn verplicht de kwaliteit van het water op te volgen. Dit indien de gebruikspunten van het water toegankelijk zijn voor het publiek en indien deze aerosols van warm water, besmet met Legionella, kunnen produceren.

Om de ontwikkeling van Legionella tegen te gaan, dient het warm water een minimum temperatuur te hebben. Dit zelfde water mag echter ook niet de vastgelegde maximum temperatuur overschrijden, om het risico op verbranding te beperken.
Onder de bacteriën in “het net” is de inmiddels beroemde Legionella pneumophila onderworpen aan strikt toezicht (3 niveaus van toezicht, richtlijnen voor het uitvoeren van analyses).
Hoewel de richtlijnen met betrekking tot Legionella duidelijk gedefinieerd zijn, bestaan er vandaag nog geen richtlijnen aangaande Pseudomonas aeruginosas.

Doordat de Pseudomonas bacterie zowel lucht als water nodig heeft om zich te ontwikkelen, zal deze met name de uitloop, en de binnenwanden van de kraan besmetten. Eens geïnstalleerd in de holtes en uitsparingen van de binnenwanden van de uitloop, zal de pyocyanique bacterie (andere naam van deze bacterie) zich geleidelijk koloniseren in het lichaam van de kraan, daarna in de flexibels en tenslotte in de leidingen. Eens dit stadium is bereikt, is het bijna uitgesloten deze te verwijderen, waardoor zij de tweede belangrijkste bacterie is die aan de oorzaak ligt van ziekenhuisinfecties die leiden tot het overlijden van de patient.

Aanbevelingen tegen Pseudomonas in Groot-Brittannië

Het Brits Ministerie van Gezondheid (NHS – National Health Service) heeft een gids gepubliceerd op 31 maart 2012, hoe Pseudomonas aeruginosa op te sporen in een sanitaire installatie en welke de te ondernemen handelingen zijn bij vaststelling van besmetting.

Om het besmettingsniveau van het water met Pseudomonas te meten, raadt het NHS een monsterafname aan bij de eeste druppel aan de uitloop van de kraan. Het NHS raadt tevens ook aan een monster minstens 2 uur (idealiter 5 uur) na het laatste gebruik van de kraan af te nemen en eveneens de minst gebruikte kranen te analyseren.
Wanneer er geen besmetting is vastgesteld, raadt het NHS nieuwe tests aan elke 6 maand. Volgens het rapport van NHS is het alarmniveau bij Pseudomonas aeruginosas vastgelegd op 1 UFC/L (=kolonie-vormende eenheden per liter). Bij metingen tussen 1 en 10 UFC/L worden nieuwe tests aanbevolen en dienen maatregelen getroffen te worden. Bij metingen boven 10 UFC/L dienen de zorginstellingen de oorzaak van de slechte resultaten te achterhalen en curatieve acties te ondernemen.

Een assortiment  « bestudeerde oplossingen »

De aanbevelingen van NHS sluiten aan bij de BIOSAFE oplossingen die Delabie de voorbije jaren ontwikkeld heeft, om de ontwikkeling van bacteriën in de kraan in een ziekenhuisomgeving te beheren.
Meerdere specifieke kranen zijn ontworpen door de fabrikant.

Demonteerbare onderdelen in het assortiment BIOCLIP kranen laten een volledige interne reiniging en het plaatsen van aangepaste uitlopen toe. Of de mengkraan is volledig demonteerbaar van haar voet, of enkel de uitloop is demonteerbaar. Deze laatste kan in messing, wegwerpbaar of met geïntegreerde BIOFIL filter zijn, met een filtergraad van 0,1 micron om water te bekomen vrij van micro-organismen.

De mengkranen met beperkte waterinhoud hebben een specifiek ontwerp om het watervolume in het kraanhuis te beperken. De binnenkant van de kranen heeft geen hoeken, zodat het water aan hoge snelheid door de kraan stroomt en de vorming van de biofilm afgeremd wordt.
De kranen met een gladde binnenkant en/of gladde uitloop verhinderen de ontwikkeling van bacteriën en de vorming van de biofilm. Dit in tegenstelling tot de meeste kranen op de markt, waarbij het lichaam en de uitloop poreus zijn, wat gunstig is voor de vorming en het vasthechten van bacteriën (een studie toont aan dat kranen met een gladde binnenkant in statische toestand 14 keer minder snel worden besmet met Pseudomonas aeruginosa dan kranen met een ruwe binnenkant*)

De elektronische kranen met automatische spoeling verhinderen waterstagnatie, één van de belangrijkste oorzaken van bactiënvorming in een waterleidingnet. Een automatische periodieke spoeling van ongeveer 45 seconden vindt plaats iedere 24 h na het laatste gebruik.

Elke oplossing beantwoord aan specifieke vragen. Deze oplossingen kunnen gecombineerd worden om de ontwikkeling van pathogene bacteriën te voorkomen.

* Studie uitgevoerd in juni 2010 door het Franse laboratorium BioPi en het Biologisch Departement van de Universiteit Jules Verne te Amiens.